राष्ट्रीय स्वयंसेवक संघाचे माजी सहकार्यवाह भैय्याजी जोशी यांच्या “मुंबईत प्रत्येकाने मराठी शिकणे गरजेचे नाही” या वक्तव्यावरून राजकीय वादंग निर्माण झाले आहे. महाविकास आघाडीने या विधानावर तीव्र प्रतिक्रिया देत संघ आणि भाजपवर हल्लाबोल केला आहे.
महाराष्ट्राच्या राजधानीत गेल्या काही दिवसांपासून मराठी अस्मितेचा मुद्दा चांगलाच पेटलेला आहे. मुंबईत मराठी भाषा शिकणे आवश्यक नसल्याचे वक्तव्य राष्ट्रीय स्वयंसेवक संघाचे ज्येष्ठ नेते भैय्याजी जोशी यांनी केल्यानंतर मोठा राजकीय गदारोळ निर्माण झाला आहे. या वक्तव्यावरून राज्यातील राजकीय वातावरण चांगलेच तापले आहे. महाविकासआघाडी आणि ठाकरे गटाचे नेते आणि खासदार संजय राऊत यांनी या वक्तव्यावर कडाडून टीका केली आहे. भैय्याजी जोशी यांचे वक्तव्य हे औरंगजेबापेक्षाही भयंकर असल्याचे त्यांनी ठणकावून सांगितले.
मुंबईतील मराठी अस्मिता आणि मराठी भाषेचा सन्मान यावर गेल्या काही महिन्यांपासून चर्चा आणि वाद सुरू आहेत. मराठी माणसांना घरे नाकारणे, त्यांच्या सण-उत्सवांवर निर्बंध आणणे अशा अनेक घटना समोर येत आहेत. या पार्श्वभूमीवर भैय्याजी जोशी यांच्या विधानाने नव्या चर्चेला तोंड फुटले आहे.
संतापाची लाट
मुंबईत विविध प्रांतांतील लोक राहतात आणि अनेक भाषा बोलल्या जातात. घाटकोपर भागातील मुख्य भाषा गुजराती असल्याचे सांगत मुंबईत आलेल्या प्रत्येकाला मराठी शिकावी लागेल, असे काही नाही, असे वक्तव्य भैय्याजी जोशी यांनी केले. त्यांच्या या वक्तव्याने महाराष्ट्रभर संतापाची लाट उसळली आहे.
संजय राऊत या विधानावर प्रतिक्रिया देताना म्हणाले, ‘भैय्याजी जोशी यांना इतर राज्यात जाऊन असे वक्तव्य करण्याची हिंमत आहे का? महाराष्ट्राच्या राजधानीत येऊन मराठी शिकणे गरजेचे नाही, असे सांगणे म्हणजे 106 हुतात्म्यांचा अपमान आहे. त्यांनी मुख्यमंत्री एकनाथ शिंदे आणि उपमुख्यमंत्री अजित पवार यांना संघाच्या या विधानाचा निषेध करण्याचे आव्हान दिले आहे.
मराठीवर भाषेवर प्रश्नचिन्ह
भैय्याजी जोशी यांच्या विधानावर प्रतिक्रिया व्यक्त करताना संजय राऊत पुढे म्हणाले, ‘हे वक्तव्य औरंगजेबापेक्षाही भयंकर आहे. महाराष्ट्राच्या राजधानीत राहून मराठी ही प्रमुख भाषा नाही, असे म्हणणे म्हणजे महाराष्ट्राच्या संस्कृतीवर थेट हल्ला आहे.’ त्यांनी भाजप आणि महायुती सरकारवर हल्लाबोल करत विचारले, ‘फडणवीस सरकार या वक्तव्यावर गप्प का? कुठे गेले बाळासाहेब ठाकरे यांच्या विचारांचे वारसदार?’
मुंबई ही केवळ आर्थिक राजधानी नाही तर मराठी संस्कृतीचे हृदयस्थान आहे. संयुक्त महाराष्ट्र चळवळ ही याच मुंबईसाठी लढली गेली होती. 1960 मध्ये संयुक्त महाराष्ट्र चळवळीच्या यशानंतर मुंबई महाराष्ट्राची राजधानी झाली. त्यामुळे मराठी भाषा, तिची अस्मिता आणि मुंबईतील स्थानिक मराठी जनतेचा सन्मान राखणे हे राज्यकर्त्यांचे कर्तव्य आहे.
Sudhir Mungantiwar : शेतकऱ्यांच्या हक्कासाठी मुनगंटीवारांचा रौद्रवतार
महायुती कडून मौन
संपूर्ण महाराष्ट्रात या वक्तव्यावरून प्रतिक्रिया उमटत असताना, भाजप आणि शिंदे गट मात्र अद्याप यावर ठोस भूमिका घेताना दिसत नाही. मराठी अस्मितेच्या मुद्द्यावर अनेकदा राजकीय पक्षांनी भूमिका घेतल्या आहेत, मात्र सध्या यावर मौन बाळगले जात आहे.
संजय राऊत यांनी थेट आव्हान दिले की, भैय्याजी जोशी यांच्या विधानाचा निषेध करण्याची हिंमत शिंदे-फडणवीस यांच्यात आहे का? नाहीतर ते स्वतःला बाळासाहेब ठाकरे यांचे अनुयायी म्हणवू नयेत. मराठी जनतेने हे लक्षात ठेवावे की, कोणी तुमच्या अस्मितेचा अपमान करतो आणि कोणी त्याला समर्थन देते.
लढा सुरूच राहणार
मराठी ही महाराष्ट्राची राजभाषा असून, ती केवळ एका समाजापुरती सीमित नसून संपूर्ण महाराष्ट्राच्या अस्मितेचा अभिमान आहे. मराठी भाषेच्या सन्मानासाठी हजारो मराठी तरुणांनी आपल्या प्राणांची आहुती दिली आहे. त्यामुळेच मुंबईत राहणाऱ्या प्रत्येकाने मराठी शिकणे ही केवळ गरज नाही, तर महाराष्ट्राच्या संस्कृतीसाठी आवश्यक बाब आहे.
भैय्याजी जोशी यांच्या विधानानंतर महाराष्ट्रभर संतप्त प्रतिक्रिया उमटत आहेत. सोशल मीडियावरही यावर मोठ्या प्रमाणावर चर्चा सुरू आहे. मराठी तरुणांनी या वक्तव्याचा निषेध करत, ‘मुंबईत मराठी भाषा अनिवार्यच राहील’ अशी भूमिका घेतली आहे. या संपूर्ण वादातून हे स्पष्ट होते की, मुंबईतील मराठी अस्मिता आणि भाषा यावर राजकारण सुरूच राहील. मात्र, महाराष्ट्रातील जनतेने हा प्रश्न गांभीर्याने घेत, आपल्या अस्मितेच्या रक्षणासाठी सतत जागरूक राहणे गरजेचे आहे.
