मुंबईतील चव्हाण सेंटरमध्ये शरद पवार यांच्या हस्ते यशवंतराव चव्हाण राष्ट्रीय पुरस्कार 2024 प्रदान करण्यात आला, ज्यात गडचिरोलीसाठी कार्य करणाऱ्या डॉ. अभय आणि डॉ. राणी बंग यांचा सन्मान करण्यात आला.
मुंबईच्या चव्हाण सेंटर येथे आज एका भव्य सोहळ्यात यशवंतराव चव्हाण राष्ट्रीय पुरस्कार 2024 प्रदान करण्यात आला. या वर्षीचा मानाचा पुरस्कार गडचिरोलीतील आरोग्यसेवेसाठी जीवन समर्पित करणारे डॉ. अभय बंग आणि डॉ. राणी बंग यांना मिळाला. राष्ट्रवादी काँग्रेसचे ज्येष्ठ नेते शरद पवार यांच्या हस्ते पुरस्कार वितरण करण्यात आले. या सोहळ्याला शास्त्रज्ञ डॉ. अनिल काकोडकर, प्रतिष्ठानचे अध्यक्ष श्री. हेमंत टकले, माजी विधानसभा अध्यक्ष अरुण गुजराथी आणि इतर मान्यवर उपस्थित होते.
गडचिरोलीसारख्या दुर्गम भागात गेल्या चार दशकांपासून आरोग्यसेवा पोहोचवण्यासाठी झटणाऱ्या बंग दांपत्यांनी केवळ महाराष्ट्रालाच नव्हे, तर संपूर्ण देशाला एक दिशा दिली आहे. माता आणि बालमृत्यूचे प्रमाण कमी करणे, आदिवासी समाजाला दर्जेदार आरोग्यसेवा उपलब्ध करून देणे, तसेच संपूर्ण आरोग्यव्यवस्थेवर सकारात्मक परिणाम घडवण्याचे कार्य त्यांनी केले आहे. शरद पवार यांनी या सोहळ्यात आपल्या भाषणात या महान कार्याची महती सांगितली. त्यांनी स्पष्ट शब्दांत मांडले की, बंग दांपत्यांनी गडचिरोलीसारख्या नक्षल प्रभावित भागात कार्य करून समाजाच्या भल्यासाठी एक नवा आदर्श निर्माण केला आहे. त्यांचे कार्य केवळ आरोग्यसेवा पुरवणे एवढ्यावर थांबत नाही, तर विकासाच्या व्यापक धोरणाचा भाग आहे.
विकास आणि आव्हाने
गडचिरोली हा निसर्गाने नटलेला प्रदेश असून, येथे समृद्ध नैसर्गिक साधनसंपत्ती आहे. मात्र, त्याचबरोबर अनेक सामाजिक आणि राजकीय आव्हानेही आहेत. शरद पवार यांनी यासंदर्भात भाष्य करताना सांगितले की, गडचिरोलीमधील परिस्थिती केवळ कायदा आणि सुव्यवस्थेचा प्रश्न नसून, तो सामाजिक विषमता आणि विकासाच्या असमतोलाशी जोडलेला आहे. जर स्थानिक आदिवासींना त्यांच्या हक्काचे जीवनमान मिळाले नाही, तर नक्षलवादासारख्या समस्या निर्माण होणारच. त्यामुळे, विकासाचा विचार हा केवळ औद्योगिकीकरणापुरता मर्यादित न राहता, स्थानिक जनतेच्या गरजा लक्षात घेऊनच केला पाहिजे.
औद्योगिक प्रगतीचा समतोल
गडचिरोलीतील खनिज संपत्ती आणि पर्यावरण यांच्यात समतोल राखण्याचा विषयही यावेळी चर्चेत होता. पवार यांनी यासंदर्भात मत मांडताना सांगितले, या भागात उच्च दर्जाचे लोखंडाचे साठे आहेत, त्यामुळे उद्योगधंदे उभारण्याच्या दृष्टीने मोठी संधी आहे. मात्र, हा विकास स्थानिकांच्या हिताला बाधा आणणारा असता कामा नये. निसर्ग आणि विकास यांचा योग्य तो ताळमेळ राखतच निर्णय घ्यावा लागेल.
Buldhana : माझ्या लेकरांना सांभाळा, मी हरलो…एका हतबल बापाची अखेरची विनवणी
सकारात्मक धोरणे
गेल्या अनेक दशकांपासून शरद पवार यांनी महाराष्ट्राच्या सर्वांगीण विकासासाठी भूमिका बजावली आहे. त्यांनी आपल्या कार्यकाळात गडचिरोलीच्या विकासासाठी महत्त्वाची धोरणे आखली होती. त्या धोरणांचा पुढेही प्रभाव टिकून राहावा, यासाठी ते सातत्याने प्रशासन आणि तज्ज्ञांशी संवाद साधत असतात. या कार्यक्रमातही त्यांनी स्पष्ट केले की, गडचिरोली आणि तत्सम दुर्गम भागांचा विकास हा दीर्घकालीन आणि समन्वयात्मक प्रयत्नांवर अवलंबून आहे. स्थानिकांचे हक्क अबाधित ठेवत, त्यांच्यासाठी रोजगार आणि मूलभूत सुविधा निर्माण करण्यावर भर द्यायला हवा. फक्त विरोधासाठी विरोध करणे योग्य नाही, तर सर्व समावेशक धोरणांवर चर्चा करून योग्य तो मार्ग काढायला हवा.
विचारांचे प्रबोधन
यशवंतराव चव्हाण हे केवळ महाराष्ट्राचेच नव्हे, तर देशाच्या राजकारणातील दूरदृष्टी असलेले नेते होते. त्यांच्या विचारांना सन्मान देण्यासाठी हा पुरस्कार सुरू करण्यात आला. या पुरस्काराचे मानकरी ठरणाऱ्या व्यक्तींची निवड काटेकोर निकषांवर होते आणि त्यासाठी निवड समितीच्या सदस्यांना संपूर्ण स्वायत्तता दिली जाते. बंग दांपत्यांना हा पुरस्कार मिळाल्याबद्दल आनंद व्यक्त करताना पवार म्हणाले, हा पुरस्कार केवळ सन्मान नाही, तर प्रेरणादायी कार्य करणाऱ्यांना नवा उत्साह देणारा मंच आहे. यशवंतराव चव्हाण यांच्या दृष्टीने महाराष्ट्र घडवण्याचे आपले कर्तव्य आपण विसरता कामा नये.
Parinay Fuke : आरोपांच्या पिचकारीनं नेते अन् खंडणीखोर एजन्ट्सची होळी
समारोपातुन दिशादर्शक प्रेरणा
सोहळ्याच्या निमित्ताने आरोग्य, पर्यावरण आणि विकास या तिन्ही महत्त्वाच्या मुद्द्यांवर विचारमंथन झाले. गडचिरोलीसारख्या भागात जे सकारात्मक बदल घडत आहेत, ते अधिक व्यापक स्तरावर पोहोचवण्यासाठी धोरणात्मक निर्णय घेणे आवश्यक आहे. शरद पवार यांच्या मार्गदर्शनाखाली महाराष्ट्राच्या विकासासाठी नव्या संधी उघडण्याचा प्रयत्न सुरू आहे. त्यांच्या नेतृत्वाखाली, सुशासन आणि समतोल विकास याचा आदर्श पुढे नेण्याचे ध्येय महाराष्ट्रासमोर आहे. गडचिरोलीतून प्रेरणा घेत संपूर्ण महाराष्ट्रात सामाजिक परिवर्तन घडवण्यासाठी एकत्र येण्याची वेळ आली आहे. आजचा पुरस्कार सोहळा ही केवळ एका कार्याचा सन्मान करण्याची बाब नाही, तर पुढील पिढ्यांसाठी दिशा ठरवण्याचा एक महत्त्वाचा टप्पा आहे.
