यवतमाळच्या अंबोडा येथे शेतकऱ्यांच्या कर्जमुक्तीसाठी बच्चू कडू यांच्या सातबारा कोरा पदयात्रेचा समारोप यवतमाळ – नागपूर महामार्गावर करण्यात आला.
राजकारणाच्या रंगमंचावर पुन्हा एकदा संघर्षाचे नाट्य रंगले आहे. यवतमाळमधील शेतकऱ्यांच्या कर्जमुक्तीसाठी प्रहार जनशक्ती पक्षाचे अध्यक्ष आणि माजी राज्यमंत्री बच्चू कडू यांनी चालवलेल्या ‘सातबारा कोरा’ पदयात्रेने जिल्ह्यातील महागाव तालुक्यातील अंबोडा गावात मोठा घमासान घडवला. या पदयात्रेचा समारोप करताना जमलेल्या हजारो शेतकऱ्यांनी नागपूर-तुळजापूर राष्ट्रीय महामार्गावर ट्रॅक्टर उडाणपुलावर जाहीर सभा आयोजित केली. ज्यामुळे महामार्ग तीन तासांसाठी पूर्णपणे बंद झाला. या आंदोलनामुळे असंख्य वाहनधारक, प्रवासी आणि राहणारे मोठ्या गैरसोयीत सापडले.
शेतकऱ्यांनी जेथे पदयात्रा संपवण्याची योजना आखली होती, ती म्हणजे महागाव तालुक्यातील श्री गजानन महाराज मंदिराच्या आवारातील जाहीर सभा. तिथे योग्य नियोजन आणि परवानगीही होती. मात्र, अचानक या सभा रद्द करून ती राष्ट्रीय महामार्गावरच भरवण्याचा निर्णय घेण्यात आला. ज्यामुळे कायद्याच्या चौकटीत संघर्षाचा रंग अधिक गडद झाला. ट्रॅक्टर रस्त्यावर आडवे लावून महामार्गाची वाहतूक पूर्णपणे ठप्प करण्यात आली. यामुळे नागपूर-तुळजापूर महामार्गावरील वाहतूक तीन तासांसाठी थांबली, ज्यामुळे मोठा तणाव निर्माण झाला. महागाव पोलिसांनी घटनास्थळी तातडीने पोहोचून परिस्थिती नियंत्रणात आणली. पण त्यानंतर आंदोलनाचा वावर पाहता बच्चू कडू आणि त्यांच्या १२ सहकारी यांच्याविरुद्ध गुन्हा नोंदवला.
वाहतूक झाली विस्कळीत
महागाव पोलीस ठाण्याच्या पोलीस उपनिरीक्षक देवानंद शिवाजी कायंदे यांच्या फिर्यादीवरून सोमवारी (१४ जून रोजी) रात्री उशिरा हा गुन्हा दाखल करण्यात आला. पोलिसांनी दिलेल्या माहितीनुसार, सभेसाठी राष्ट्रीय महामार्गावर परवानगी नव्हती. रस्त्याच्या एका बाजूने चालण्याच्या सूचना आंदोलनकर्त्यांनी नाकारल्या, ज्यामुळे वाहतूक विस्कळीत झाली. ‘सातबारा कोरा’ पदयात्रा अमरावती, यवतमाळ, आणि वाशिम जिल्ह्यांत फिरली आणि या आंदोलनामुळे शेतकऱ्यांच्या कर्जमुक्तीच्या मागण्यांना जनसमर्थनही मिळाले. मात्र, पदयात्रा समारोपाच्या ठिकाणी आणि प्रकारामुळे अधिकाधिक वाद निर्माण झाला.
पोलिसांनी स्पष्ट केले की, कायदेशीर परवानगीशिवाय महामार्गावर सभा घेणे, वाहतूक थांबवणे आणि लोकांच्या गैरसोयीचे कारण बनणे हे खटकणारं आहे. या आंदोलनामुळे नियमांचे उल्लंघन झाल्याचे पोलिसांनी ठपका दिला आहे. यात सहभागी झालेल्यांविरोधात तातडीने कायदेशीर कारवाई करण्यात आली आहे. राजकीय आणि सामाजिक क्षेत्रांत या घटनेवर आता चर्चा सुरू आहे. कारण शेतकऱ्यांच्या हक्कांसाठी आवाज उठवणे गरजेचे असले तरी, नियम आणि कायद्यांचा सन्मान करणेही तितकेच महत्त्वाचे आहे. बच्चू कडूंच्या या पदयात्रेने शेतकरी आंदोलनाला एक नवा वेग दिला आहे. पण त्याचवेळी त्याचा परिणाम नागपूर-तुळजापूर महामार्गावरील वाहतूक ठप्प होऊन अनेक लोकांच्या दैनंदिन जीवनावरही झाला आहे.
Abhijit Wanjarri : महाज्योतीच्या निधी नियोजनावर सवालांचा भडिमार
संपूर्ण घटनेवर पुढील राजकीय व कायदेशीर प्रक्रिया काय असतील, हे पाहणं महत्त्वाचं ठरणार आहे. शेतकऱ्यांच्या कर्जमुक्तीसाठी केलेल्या या आंदोलनाला पाठिंबा देणारे आणि विरोध करणारे दोघेही यापुढे त्यांच्या भूमिका अधिक स्पष्ट करतील, अशी शक्यता आहे. तर या आंदोलनामुळे स्थानिक प्रशासन आणि पोलिसांनी भविष्यात अशा प्रकारच्या आंदोलनांसाठी कशी तयारी करावी, यावर देखील चर्चेला सुरुवात होण्याची शक्यता आहे.