विदर्भ हा नेहमीच भाजपचा बालेकिल्ला म्हणून ओळखला जातो. मात्र येथे काँग्रेसही अनेक ठिकाणी आपले अस्तित्व सिद्ध केले आहे. यंदाच्या स्थानिक निवडणुकीत दोन्ही पक्षांमध्ये चुरशीची लढत रंगणार आहे.
विदर्भात सध्या राजकीय वारे वेगाने वाहत आहेत. स्थानिक स्वराज्य संस्थांच्या निवडणुकीच्या पार्श्वभूमीवर सर्वांच्या नजरा रिसोड नगर परिषदेकडे लागल्या आहेत. हा मतदारसंघ काँग्रेसचा बालेकिल्ला म्हणून ओळखला जातो. जिथे झनक कुटुंबाची पकड मजबूत आहे. विधानसभा निवडणुकीत अमित झनक यांनी हॅट्रिक साधली असली. तरी आता स्थानिक पातळीवरही हा गड राखण्याचे आव्हान आहे. 2024 विधानसभा निवडणुकीत अमित झनक यांनी शिंदे गटाच्या भावना गवळी आणि बंडखोर अपक्ष अनंतराव देशमुख यांना धूळ चारली. मात्र, विदर्भ हा भाजपचा गड असल्याने काँग्रेससाठी प्रत्येक निवडणूक ही अस्तित्वाची लढाई असते. रिसोडमध्ये राजकीय वैराची जडं खोलवर रुजलेली आहेत. झनक आणि देशमुख कुटुंबांमधील हे विळ्या-भोपळ्याचे नाते गेल्या दशकभरापासून चर्चेचा विषय आहे.
एकाच पक्षात असतांना हे दोन्ही कुटुंब कधीच एकत्र आले नव्हते. 2009 मध्ये अनंतराव देशमुख यांनी काँग्रेसचे दिवंगत आमदार सुभाष झनक यांच्या विरोधात बंड पुकारून अपक्ष म्हणून निवडणूक लढवली. पण पराभव पत्करावा लागला. हे वैर 2019 मध्ये पुन्हा उफाळले, जेव्हा अनंत यांनी अमित झनक यांच्या विरोधात अपक्ष उमेदवारी दिली आणि अवघ्या 2 हजार 100 मतांनी अमित यांचा विजय झाला. 2024 मध्येही अनंतराव देशमुख अपक्ष म्हणून रिंगणात उतरले. पण अमित यांनी 6 हजार 136 मतांच्या फरकाने विजय मिळवला. हे वैर आता स्थानिक निवडणुकीतही पसरले आहे का, याकडे लक्ष आहे.विदर्भात भाजपची मुळे मजबूत असली तरी रिसोडमध्ये काँग्रेसने आपली पकड कायम ठेवली आहे. हे यश झनक कुटुंबाच्या नेतृत्वामुळे आहे. अमित झनक हे काँग्रेसचे आमदार असून, त्यांच्या वडिलांचा वारसा ते पुढे नेत आहेत.
Wardha : Wardha : अमर काळेंचा ‘तुतारी’ वाद, बापूंच्या जिल्ह्यात काँग्रेस हद्दपार?
महिलाराज विदर्भात प्रकटणार
अनंतराव देशमुख हे काँग्रेसचे माजी राज्यमंत्री असले तरी पक्षविरोधी कारवायांमुळे त्यांचे निलंबन झाले आहे. ते काँग्रेसच्या उमेदवारांना पाडण्यासाठी प्रयत्न करतात, असा आरोप होतो. हे वैर केवळ वैयक्तिक नाही, तर ते विदर्भातील काँग्रेसच्या एकजुटीला आव्हान देत आहे. भाजपसाठी हा भाग गड असला तरी रिसोडसारख्या जागा काबीज करण्यासाठी ते देशमुखांसारख्या बंडखोरांना पाठिंबा देतात का, हे पाहणे रोचक ठरेल. 2025. एकूण अकरा प्रभाग आणि तेवीस जागांसाठी आरक्षण जाहीर झाले आहे. अनुसूचित जातीच्या तीन जागांपैकी दोन महिलांसाठी राखीव, नागरिकांच्या मागास प्रवर्गाच्या सहा जागांपैकी तीन महिलांसाठी आणि सर्वसाधारण चौदा जागांपैकी सात महिलांसाठी आरक्षण आहे.
एकूण तेवीस पैकी बारा जागा महिलांसाठी राखीव असल्याने यंदा ‘महिलाराज’ दिसणार आहे. प्रभागनिहाय आरक्षण असे आहे: एक अ सर्वसाधारण महिला, ब सर्वसाधारण. दोन अ अनुसूचित जाती, ब सर्वसाधारण महिला. तीन अ नामाप्र, ब सर्वसाधारण महिला. चार अ अनुसूचित जाती महिला, ब सर्वसाधारण. पाच अ नामाप्र महिला, ब सर्वसाधारण. सहा अ नामाप्र, ब सर्वसाधारण महिला. सात अ नामाप्र महिला, ब सर्वसाधारण. आठ अ अनुसूचित जाती महिला, ब सर्वसाधारण. नऊ अ नामाप्र, ब सर्वसाधारण महिला. दहा अ सर्वसाधारण महिला, ब सर्वसाधारण. अकरा अ नामाप्र महिला, ब सर्वसाधारण महिला आणि क सर्वसाधारण.हे आरक्षण महिलांसाठी मोठी संधी आणत आहे. पण राजकीयदृष्ट्या ते काँग्रेससाठी फायद्याचे ठरू शकते. झनक कुटुंबाने महिलांना पुढे करून आपला प्रभाव वाढवण्याची शक्यता आहे.
Bihar Election : जागावाटपाच्या तणावात एनडीएची एकजूट धोक्यात?
विदर्भात भाजपची सत्ता मजबूत असली तरी स्थानिक पातळीवर काँग्रेसची मुळे खोल आहेत. ही निवडणूक काँग्रेससाठी विदर्भातील इतर भागात प्रेरणा देणारी ठरू शकते. अनेक वर्षांनंतर होत असलेली ही निवडणूक चुरशीची होणार आहे.
