गडचिरोलीत तब्बल 60 माओवाद्यांनी 54 आधुनिक शस्त्रांसह आत्मसमर्पण करून मुख्य प्रवाहात येण्याचा निर्णय घेतला आहे.
गडचिरोलीच्या घनदाट जंगलांमध्ये वर्षानुवर्षे दडलेला माओवाद आता हळूहळू संपुष्टात येत आहे. जणू सूर्योदयाच्या पहिल्या किरणांनी अंधाराला पिटाळून लावले आहे. महाराष्ट्रातील हा दुर्गम भाग, जिथे बंदुकीच्या गोळ्यांचा आवाज आणि भीतीची सावली नेहमीच दाटून राहिली, तिथे आता शांततेच्या वार्‍याने नवीन आशेचे बीज रोवले जात आहे. अलिकडेच सुमारे 60 माओवाद्यांनी शस्त्रे खाली ठेवून सरकारच्या छत्रछायेत येण्याचा निर्णय घेतला. हे लोक, ज्यांनी आयुष्याच्या मोठ्या भागात जंगलात लपून राहून संघर्ष केला, आता नव्या जीवनाची वाट चोखाळत आहेत. त्यांच्या या पावलाने केवळ त्यांचे जीवन बदलणार नाही, तर संपूर्ण भागातील शांततेच्या प्रयत्नांना बळ मिळणार आहे.
आत्मसमर्पणामागे सरकारच्या पुनर्वसन धोरणांची जादू आहे. महाराष्ट्रात कार्यरत लॉयड्स मेटल्स अँड एनर्जी लिमिटेड (एलएमईएल) सारख्या प्रतिष्ठित कंपनीने पुढाकार घेतला आहे. या कंपनीने आत्मसमर्पण केलेल्या नक्षलवाद्यांना विशेष प्रशिक्षण देऊन नोकरीची संधी उपलब्ध करून दिली आहे. कधी बंदुकी हाती घेऊन लढणारे हात आता कारखान्यातील यंत्रे हाकतील. उत्पादनाच्या चक्रात सामील होतील. हे केवळ नोकरी नाही, तर एका नव्या विश्वासाची सुरुवात आहे. राज्य सरकारही मागे नाही. त्यांनी या लोकांना मुख्य सामाजिक प्रवाहात आणण्यासाठी विविध योजना आखल्या आहेत. आत्मसमर्पणाच्या केंद्रस्थानी आहे मल्लोजुला वेणुगोपाल राव (69), ज्यांना भूपती किंवा सोनू म्हणून ओळखले जाते.
पोलिसांची शोध मोहीम
कम्युनिस्ट पार्टी ऑफ इंडिया (माओवादी) प्रवक्ता आणि केंद्रीय समितीच्या सदस्य असलेल्या या दिग्गज नेत्याने गडचिरोली पोलिसांसमोर शरणागती पत्करली. 2011 मध्ये पश्चिम बंगालमध्ये झालेल्या चकमकीत त्याचा भाऊ मल्लोजुला कोटेश्वर राव उर्फ किशनजी याचा मृत्यू झाला होता. त्यानंतरचे वर्षे त्याच्या जीवनात संघर्ष आणि एकटेपणाचे होते. त्याचे मूळ गाव पेद्दापल्ली पुन्हा राष्ट्रीय बातम्यांच्या झोतात आले आहे. होदरी गावातून पोलिसांच्या वाहनांमध्ये बसवून या कार्यकर्त्यांना गडचिरोली पोलिस मुख्यालयात आणले गेले, जिथे त्यांनी 54 शस्त्रांसह आत्मसमर्पण केले. जप्त केलेल्या शस्त्रांमध्ये सात एके-47 आणि नऊ इन्सास रायफलचा समावेश आहे, जे आधुनिक युद्धसामग्रीचे प्रतीक आहेत.
मुख्यमंत्री देवेंद्र फडणवीस यांनी या शस्त्रांच्या मूळाचा शोध सुरू असल्याचे सांगितले. वेगवेगळ्या प्रकारचे शस्त्र त्यांनी सोपवले आहेत, हे कुठून आले याची माहिती लवकरच उघड होईल. काही माहिती आहे, पण ती व्हॅलिडेट करावी लागेल, असे ते म्हणाले. माओवाद्यांकडून जप्त केलेली ही आधुनिक शस्त्रे भाववाद्यांकडून आली असण्याची शक्यता आहे. याचा तपास सुरू आहे. हे शस्त्रे केवळ धातूचे तुकडे नाहीत, तर ते एका मोठ्या नेटवर्कची कहाणी सांगतात. सीमापारच्या स्रोतांपासून ते जंगलातील छुप्या गोदामांपर्यंत. पोलिसांच्या या शोध प्रक्रियेमुळे माओवादाच्या पुरवठा साखळीला धक्का बसेल. आत्मसमर्पण करणाऱ्या 61 माओवाद्यांपैकी 12 विवाहित जोडपे होते. ज्यांनी एकत्रितपणे नवे जीवन निवडले.
Prakash Ambedkar : शिक्षणाने नाही, भेदभावाने थांबवला तरुणाचा प्रवास
